A kemi mbërritur në fundin e pandemisë?

Dr. Pashko R. Camaj, Doktor i Shkencave Shëndetit Publik

muajin e fundit apo dhe pak shumë, pyetja e zakonshme mbi Covid-19, paktën që më është drejtuar mua, ka qenë, a ka mbaruar e keqja e pandemisë dhe nëse jo, si do ta dimë se kur është fundi i saj? kërkim qartësisë, shumëekspertë shëndetit publik, virologjisë, ekologjisë sëmundjeve infektive, kanë shprehur optimizëm matur, poredhe një shkallë pasigurie. Kur bëhet fjalë për këtë pandemi, pasiguria duket se është po aq mbizotëruese sa Covid-19 ngafillimi i tij. Teksa shënojmë dy vitet nga fillimi i kësaj fatkeqësieglobale, situata e pandemisë është lehtësuar ndjeshëm Shtetete Bashkuara (SHBA) dhe shumë vende tjera. Megjithatë, pjesa e madhe e botës mbetet e pavaksinuar dhe shumë e cenueshme. Dhe paparashikueshmëria e evolucionit viral dhesjelljes njerëzore do thotë ne mund kemi nevojë për njëdozë shëndetshme përulësie ndërsa shkojmë ardhmen. Ditë ndritshme ka ngjarë përpara, por panjohuratvazhdojnë mjegullojnë një pamje qartë ardhmes.

PRA, ÇFARË ËSHTË KY STEALTH OMICRON

Stealth Omicron, i njohur gjithashtu si varianti Omicron BA.2 u zbulua për herë parë Evropë fund janarit dhe atëherë ka bërë rrugën e tij nëpër botë, duke u bërë lloji kryesorpas infeksioneve reja koronavirusit paktën 18 vende. Ky variant i ri, po bën rrugën e tij gjithë SHBA- dhe po përhapet shpejt shetet e saj Verilindore dhe Perëndimore. Varianti BA.2 duket se është rrugën e tij për t’u bërë llojidominues i Covid-it, duke u dyfishuar afërsisht çdo javë përmuajin e fundit, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimine Sëmundjeve SHBA (CDC). BA.2 konsiderohet si njënënlinjë” e variantit Omikron shumë transmetueshëm. Është njëversion i ndryshëm i Omicron nga BA.1, i cili ishte përgjegjëspër rritjen e fundit fillim vitit. Ai ka një sekuencë gjenetike ndryshme nga BA.1 dhe është quajturvarianti i fshehtësepse nuk ishte aq i lehtë për t’u zbuluar. Ajo nuk dihet endeështë nëse BA.2 shkakton sëmundje rënda siç bëri omicron BA.1, gjë shkaktoi një rritje shpejtë rasteve, shtrimeve spital dhe vdekjeve për një muaj përpara se binte po aqshpejt. Ndërsa omicron BA.1 u konsiderua i butë sesa llojiorigjinal i Covid dhe varianti Delta, ai çoi një rritje vdekjeve nga Covid SHBA: 60,000 janar 2022, dyfishi inumrit vdekjeve nëntor 2021.

A ËSHTË FILLIMI I NJË RRITJEJE TË RE?

Rastet e Covid-19 ende po bien mënyrë drastike SHBA edhe pse BA.2 po përbën një pjesë madhe atyre rasteve pakësim 18 mars, BA.2 përbënte 27 për qind rasteve. Me ‘çlirimindhe heqjen e shumë masave mbrojtëse SHBA, BA.2 mund jetë gjendje gjejë një platformë përt’u përhapur lehtë nga personi person. Por ka disa arsyepër dyshuar se do sjellë një rritje madhe re rastevedhe shtrimeve spital, siç bënë kushërinjtë e tij mëparshëm. Optimizmi buron nga një sërë faktorësh, mes tyrekryesori imuniteti i përhapur SHBA, qoftë i fituar nëpërmjetvaksinimit apo infeksionit. I fundit, një infeksion veçanërishtshumë ngjitës Omicron ‘imunizoishumë miliona njerëz. Këtafaktorë i japin shumicës ekspertëve shëndetit publikbesimin se për SHBA- dhe pjesën madhe Evropës, valët shkatërruese Covid-19 janë kaluarën. Përveçimunitetit, ekzistojnë trajtime reja, efektive për Covid-19, siantitrupat monoklonalë dhe ilaçet antivirale cilat mund ndihmojnë njerëzit e infektuar shmangin shtrimet spital dhe vdekjen. Gjithashtu, disponueshmëria e gjerë e maskavedhe filtrave ajrit me cilësi lartëdhe një kuptim i mirë iventilimit, distancimit social dhe strategjive tjera zbutëse navendos një pozicion mirë për reduktuar transmetiminsesa ishim herët pandemi. Edhe pse imuniteti pakësohetme kalimin e kohës, mbrojtja kundër sëmundjes rëndë dhevdekjes do mbetet për një kohë mjaft gjatë. Pra, edhe psenjerëzit mund vazhdojnë infektohen me SARS-CoV-2, porrezultatet këqija ka shumë ngjarë jenë prapa nesh. Sidoqoftë, Covid-19 na ka luajtur parë. Siç kemi qenëdëshmitarë gjatë dy viteve fundit, mendimet e dëshiruara janëdëshmuar herë pas here naive. Shpresat fillestare se vaksinat do ishin një biletë drejt lirisë u shkatërruan nga dobësimi iimunitetit dhe shfaqja e varianteve ngjitëse. Sa tej do evoluojë virusi nga këtu është e pamundur parashikohet.

A KA MBARUAR MË E KEQJA E PANDEMISË?

Përgjigja ime për këtë pyetje: ka shumë ngjarë që për shumënjerëz, e keqja ka mbaruar, por për shumë tjerë mund jetëende një kërcënim real. Edhe kur kulmi i krizës pandemikezbehet pasqyrën e pasme për disa, tjerët përgjithësisht atatashmë margjinalizuar nga aksesi i dobët kujdesinshëndetësor dhe dobësitë e tjera do vazhdojnë jetojnë me efektet e tij këqija. Duke qenë se pandemia ka mbaruarkryesisht për dikë, mund mos nënkuptojë se ka mbaruar përdikë tjetër. Deklarimi se e keqja ka mbaruar i lejon njerëzit shpërfillin ata janë ende rrezik madh. Kjo përfshinnjerëzit me imunitet kompromentuar dhe ata jetojnë pjesë botës me akses kufizuar vaksinave. nivel global, ka miliona e miliona njerëz nuk kanë ende akses njëvaksinëdhe për ta e keqja mund vijë ende. Për tepër, ka shumë panjohura lidhen me numrin afatgjatë simptomat e “Covidit te gjatë mund vazhdojnë kenë teknjerëzit. Ekziston një grup i madh njerëzish mund vuajnëndikimet afatgjata Covid. Për ta, e keqja mund mos ketëmbaruar ende. Pikëpamja globale është veçanërisht e kthjellët. Rajonet e botës nuk kanë pasur nivele larta infeksionevedhe vaksinimeve dhe nëse kufizimet e ashpra vazhdueshmenuk vonojnë rritjet e transmetimeve, rritjet e tyre dëmshme mund jenë ende vazhdim.

Virusi SARS-CoV-2 ka ngjarë shkaktojë sëmundjenjerëzore ardhmen, dhe këtë kuptim, ai mund bëjëakoma shumë dëme sesa ka bërë tashmë. Por për shkak se këto efekte do shpërndahen për një periudhë gjatë, ne mund mos i përceptojmë ato si rënda sa valët e shtrimit spital dhe vdekjes kemi përjetuar gjatë këtyre dy viteve fundit. Ne mund jetojmë me për një kohë shumë, shumë gjatëkështu këtë kuptim, e keqja nuk është prapanesh. Kur do ta shpallim fundin e saj? Ne mund mos e njohimas fundin e pandemisë ndërsa e kalojmë atë. vend kësaj, mund kërkojë një distancë historike përpara se shikojmëprapa dhe gjejmë një pikë mund ketë qenë fundi i kësajpandemie. Sigurisht, nuk do ketë një datë caktuar kur zgjohemi dhe themi se pandemia ka mbaruar. Si çdo gjë tjetërme Covid-19, edhe data e përfundimit pandemisë, ka ngjarë jetë objekt i debatit nxehtë social dhe politik.