Nga Sytki Ndrecaj
Qe ne fillim te heres se pare dua te vleresoj ne maksimumin e mundshem te gjithe ata qe dhane jeten, ata qe kontribuan ne cdo forme e per cdo gje ne realizimin me sukses te Luftes se Recit kete veper madhore te historise se Malesise se Madhe e me tej. Ndaj perjet mirenjohje te gjitheve.
E megjithate une dua te merrem ne kete shkrim ne sensin tjeter ate te pozicionit bashkues “pa dallim feje, krahine dhe ideje” te te gjithe malesoreve tane ne Luften e Recit qe pervec se trimerise, kane treguar kurdohere edhe zgjuarsine, patriotizmin dhe per me teper dashurine ndaj njeri-tjetrit per Malesine e Madhe e per gjithe vendin ame. E megjithese keto vlera te lartpermendura, shume dashakeqes e pushtues, malesorin jane perpjekur ta percajne, ta denigrojne, ta percmojne, ta minojne ne punen e tij plot dashamiresi, bese e bujari te madhe, ndaj edhe Lufta e Recit ka vazhdimesine e traditave me te mira ate te mirekuptimit, shpalosjes se bashkjeteses dhe trashigimin e brezave te meparshem se detyra per mbrojtjen e trojeve tona pavaresisht nga lloji I luftes e emri i pushtuesit ka vetem nje pergjigje: pathyeshmerine e zemrave malesore dhe unifikimin e luftes per liri e clirim kombetar.
Per kete Lufte kane shkruar e vazhdojne te shkruajne shume historian, veteran, pjesmarres ne kete lufte pse jo dhe analiste e drejtues politik qe interesat madhore dhe efektet e kesaj lufte perpiqen ti ndrydhin ne “perfitime” te ndryshme. Askush nuk kujtohet te beje analizen e duhur se cfare ndodhi ne te vertete ne kete lufte por vetem merren me daten, kush e udhehoqi kete lufte, sa u vrane etj. te cilat jane te domosdoshme e padyshim i sherbejne arkives historike.
Ne fakt une nuk jam as pjesmarres i luftes per te cilen behet fjale, as analist i mirefillte e aq me pak nuk jam historian. Une sic thashe qe ne krye te ketij shkrimi kam deshire te marr ne kete lufte anen me pozitive te saj ate te veprimit unik, pa paragjykime te se djeshmes e cila duhet te jete edhe per te sotmen pse jo edhe per te nesermen e malesoreve kudo jane sepse jemi nje e te pandashem.
-2 –
Ndaj si malesore, si pushtetar ne pozicionin e N/Prefektit te Malesise se Madhe kam te drejten morale por dhe detyren patriotike qe ti bej apel te gjithe malesoreve qe te jene sa me te bashkuar duke larguar perpjekjet per percajen edhe sot mes vedi e Malesise se Madhe kendej e andej kufirit duke gjetur si fakt per tu paraqitur te gjitheve me krenari pikerisht idene qe percoi Lufta e Recit ku vlen te theksohet pjesmarrja e te gjithe popullit te Recit e zonave perreth, ashtu sic edhe partizane, legaliste etj. Por ajo qe duhet te kujtohet perhere ne memorien e te gjithe malesoreve dhe historise se saj te lavdishme eshte mesazhi nacionalist dhe tejet vleresues i Bajraktarit te Hotit Mul Deli Bajraktarit i cili ne takimin me parine e Malesise se Madhe ne perpjekje te vazhdueshme nga ana e fashtisteve italiane por dhe bashkpunetoreve te tyre per ti percare malesoret me qellim futjen e tyre ne lufte vellavrasese tha: “ Vllazen katolik e musliman, bij te ketyne maleve, vllazen gjaku e fisesh; pashe kete kishe perballe asaj xhamie pertej, ne te cilat jane lute te paret tone e qe jane vende te shenjta, pashe zotin e vertete, mos shkoni me korite veten e Malesine kunder Rranxave. Asnje prej nesh nuk ka arsye qe ti veje flaken Rranxave e Malesise. Ato jane te shenjta, sepse jane krijue e jane mbrojte me gjoksin e te pareve tone …mundojuni me te tane forcen, qe ta mbajme e ta vazhdojme kete bashkim e vllaznim, kete qetesi, qe nuk ekziston ne vendet e tjera “. Dhe besoj se per cdo malesor, per cdo politikan, per cdo pushtetar te Malesise se Madhe, kjo thirrje e realizuar ndonese para 68 vjetesh ne nje kohe lufte, por shume delikate per fatet e metejshme te Malesise se Madhe dhe pikerisht ne ditet e Luftes se Recit eshte nje mesazh kuptimplot edhe per ditet e sotme e ne vazhdim qe Malesine e Madhe ta kemi gjithmone tonen, gjithmon te bashkuar. E qe ta kemi te tille Malesine e Madhe eshte detyre e cdo malesori e malesoreje ta duam kete dashuri te pashuar, kete simbol bese dhe bujarie te madhe, kete treve trimerie, patriotizmi e atdhedashurie te pashoq. Ndaj Lufta e Recit duhet vleresuar si simbol bashkimi per gjithe malesoret e Malesine e Madhe.
SYTKI NDRECAJ
N/PREFEKT MALESI E MADHE