Ismail Kadare fiton “Nobelin amerikan”, Neustadt 2020

Ismail Kadare ka marrë çmimin e njohur të letërsisë, Neustadt 2020, që akordohet nga Universiteti i Oklahomas në SHBA. Çmimi ka një vlerë prej 50 mijë dollarësh.
Çmimin e akordon një juri nga revista “Letërsia Botërore Sot”, që publikohet nga Universiteti. Robert Con Davis-Undiano, drejtor ekzekutiv i revistës tha se Kadare është një nga shkrimtarët më të mëdhenj, një kampion i demokracisë dhe fjalës së lirë.

Ky çmim mbështetet nga familja Neustadt në Teksas, dhe konsiderohet si Nobeli amerikan. Finalistët për këtë çmim ishin Emmanuel Carrere (Francë), Jorie Graham (Shtetet e Bashkuara), Jessica Hagedorn (Filipine / Shtetet e Bashkuara), Eduardo Halfón (Guatemala), Ismail Kadare (Shqipëri), Sahar Khalifeh (Palestinë), Abdellatif Laabi (Marok), Lee Maracle (Kanada) dhe Hoa Nguyen (Vietnam / Shtetet e Bashkuara).

“Është emocionuese që një grup i tillë me famë i shkrimtarëve të konkurrojnë për Çmimin Neustadt”, është shprehur Robert Con Davis-Undiano, drejtor ekzekutiv i Letërsisë Botërore. Neustadt është çmimi i parë ndërkombëtar letrar, që origjinën e ka në Shtetet e Bashkuara dhe jepet që nga viti 2003. Ndahet nga Universiteti i Oklahomës. Përpos që është krahasuar me “Nobel”-in për letërsi, duke u quajtur “Nobeli Amerikan” disa nga emrat që janë vlerësuar me këtë çmim janë, Gabriel Garcia Marquez, Octavio Paz, Giuseppe Ungaretti etj.

Kadare ishte pretendent edhe për çmimin Nobel në letërsi, i cili u fitua nga shkrimtari austriak, Peter Handke, mbështetës i Sllobodan Millosheviç dhe mohues i masakrës së Srebrenicës.

Ismail Kadare është një nga zërat më të rëndësishëm në letërsinë botërore sot. I lindur në Shqipëri në vitin 1936, nisi botimin e poezisë dhe fiksionit në vitet 1960 kur Shqipëria ishte nën një regjim totalitar.

Novela e tij e parë e madhe janë: “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (1963) dhe “Kronikë në Gur” (1971). Për të vijuar më pas me: “Pallati i ëndrrave”, “Prill i thyer”, “Dosja H” etj. Proza e Kadaresë vlerësohet për poezinë dhe eksplorimin e saj të pashembullt. Puna e Kadaresë është një testament monumental për vëzhgimin e tij se si “shkrimtari është armiku natyror i diktaturës”. Romanet e tij janë përkthyer në dyzet e pesë gjuhë. Në 2005 ai u nderua me çmimin inaugurues të “Man Booker International” dhe më pas i “Princit të Asturias” (2009) etj.