Gjekë Gjonaj: Gjuha shqipe të “mjekohet” me shumë ngut

Mendim rreth librit “ Urgjenca gjuhësore” të Gjovalin Shkurtajt

Akademiku Gjovalin Shkurtaj gjuhësisë shqiptare   i dhuroi edhe një libër të vlefshëm. Një vepër me vlera të veçanta për të gjthë shqiptarët. Për gjuhën e tyre të folur e të shkruar.
Ky emër i njohur i letrave shqipe dhe  mbrojtës i zellshëm i pastërtisë dhe pasurimit të gjuhës shqipe, botoi  nën siglën e Shtëpisë Botuese “ Naimi”në Tiranë librin e tij më të ri “ Urgjenca gjuhësore”(Fjalorth i barbarizmave dhe huazimeve të zëvendësueshme me fjalë shqipe), të cilin e mora dhuratë për ditëlindje nga Prof.Dr. Hamit Boriçi.
Libri erdhi  në duart e lexuesve shqiptarë në kohën  kur gjuha shqipe  sulmohet nga të gjitha anët dhe mbrohet shumë pak nga ne.  Në këtë studim, ku veçohen gabimet që bëhen sot me gjuhën shqipe,  autori ka futur   të gjithë barbarizmat që nuk duhet të jenë në gjuhën shqipe. Po ashtu në libër ka përfshirë  edhe fjalët sinonimike të shqipes për të zëvendësuar fjalët e huaja.

Autori  tejet i  shqetësuar për “ lëndimet” që po i shkaktohen, dita ditës, Gjuhës sonë nga  moskujdesi, nga pakujdesia, nga mospërfillja e rregullave dhe normave të gjuhës standarde, nga mbivlerlësimi i së huajës dhe nga nënvlerësimi i kulturës sonë kombëtare,  na solli këtë libër  sa të nevojshëm aq edhe të domosdoshëm për të gjitha shtresat e shoqërisë shqiptare dhe institucionet e saj shtetërore. Ky libër, në të cilin  përdoruesit e shqipes do të gjejnë korrigjimet e gabimeve gjuhësore më të shpeshta që po ndodhin vitet e fundit, synon t’i thotë “ ndal!” këtij “vrapimi”  në këtë “udhë qorre”, duke filluar  brenda familjes, tek shkolla e shoqëria civile,  tek gjthë shteti  Shqiptar. Mesazhi i librit është   të përpiqemi të gjithë, në një front, për të ruajtur, pasuruar e fuqizuar Shqipen tonë, “ dhuratë –amanet” nga të parët tanë ,  në shekuj.
“Gjuha është tipar themelor i përbashkësisë dhe njësimit të kombit dhe si e tillë edhe duhet vlerësuar, mbrojtur, ajo duhet pastruar e pasuruar vazhdimisht. Por, për fat të keq, kjo detyrë shmanget ose nënvlerësohet shpesh. Ditë për ditë, jo vetëm në gojën e shtetarëve e të analistëve, si dhe në faqet e gazetave, ka fjalime, analiza e  shkrime me gabime të pafalshme gramatikore.Mbi të gjitha ka dyndje të pafalshme të fjalëve të huaja të panevojshme. Lexojmë e dëgjojmë çka thonë shtetarët, çka shkruajnë gazetarët, çka botojnë studiuesit dhe njerëzit me grada e tituj shkencorë shumë të lartë. Gati të gjithë jemi pushtuar nga dëshira për të qenë modernë. Kjo nuk është e pamirë, por e pamirë është dhe e dëmshme është dëshira e disave për ta shfaqur “modernitetin” me fjalë të huaja. Po të ishte gjallë i ndjeri Atë Anton Harapi do të thoshte me të drejtë “na hipi hordhëku”,  thotë autori në pasthënien e  librit.

Nëpërmjet “ Urgjencës gjuhësore”   gjuhëtari Shkurtaj pohon se “ka ardhur koha ( dhe janë të gjitha mundësitë) të tregojmë më shumë kujdes për  gjuhën shqipe si një  tipar themelor i njësisë dhe i njësimt kulturor e kombëtar, për gjuhën zyrtare të shtetit e të shkollës, natyrsht edhe  të veprimtarisë së shkruar e të kumtueshme  nga të gjitha  institucionet që varen ose lejohen nga shteti”.

Prof. Dr. Gjovalin Shkurtaj, duke folur në këtë libër për  ruajtjen ,  pastrimin dhe pasurimin e mëtutjeshëm të gjuhës shqipe,  shpreh nevojën e domosdoshme të “ shërimit”  me ngut  të gjendjes së sotme të gjuhës shqipe, themel –granitin e identitetit tonë kombëtar.  Ka ardhur koha, vlerëson  Shkurtaj, të zgjohemi nga përgjumja dhe ta mërgojmë këtë situatë pakujdesie e shthurjeje të qëndrimit ndaj shqipes.

Kontributi shumëvjeçar i profesorit të njohur të gjuhësisë shqiptare  Gjovalin Shkurtaj, me punën e tij të deritashme shkencore në ruajtjen e këtij thesari vlerash të pakrahasura, siç është gjuha jonë,  është i madh  dhe i mirëseardhur. Këtë  fakt duhet  nderuar e respektuar dyfish  të  gjthë shqiptarët,  strukturat e shtetit dhe e gjithë shoqëria  si një komb i vogël,pasi jemi dëshmitarë se  edhe kombet shumë herë më të mëdha se ne  po luftojnë me fanatizëm për mbrojtjen e gjuhës së vet. Shikuar nga ky kontekst  libri  më i ri i prof.dr. Gjovalin Shkurtaj “ Urgjenca gjuhësore”  është një ndihmë e rëndësishme për botuesit dhe redaktorët e shtypit, mësuesit, zyrtarët dhe gjithë përdoruesit e shqipes në administratë dhe në publik.